تفاوت بین رم DDR و LPDDR در چیست؟ [به همراه ویدئو]

تفاوت بین رم های DDR و LPDDR

در عنوان ها و مشخصات لپ تاپ ها با کلمه LPDDR زیاد برخورد می‌کنید. برای عموم کاربران این عبارت نا‌آشناست و اکثر کاربران با کلمه DDR بیشتر آشنائی هستند.

بطور مثال در سری ZenBook رم های بکار رفته از نوع LPDDR4 هستند.

قبل از اینکه به توضیح تفاوت بین این دو بپردازیم باید مختصری با عبارت Bus و نقش آن در رم‌ها آشنایی داشته باشیم. در بیشتر موارد به Bus پهنای باند نیز میگویند.

Bus رم چیست؟

Memory Bus یا همان باس رم، نوعی گذرگاه در بردهای کامپیوتری است. معمولاً به صورت مجموعه ای از مدارهای مسی یا فلزهای رسانا است که اجزای روی برد را به هم متصل می کند. وظیفه این مدارها این است که امکان انتقال داده ها و آدرس ها را از حافظه به CPU را فراهم کنند. برای کانالیزه کردن داده های پرسرعت و انتقال اطلاعات به بخشهای مختلف کامپیوتر از این مدارها استفاده میشود.

Bus را مانند یک بزرگراه و یا گذرگاه در نظر بگیرید. هرچه یک گذرگاه داده وسیع تر باشد، عملکرد و سرعت بهتری خواهد داشت. زیرا می تواند در یک زمان واحد به داده های بیشتری اجازه عبور دهد. به این وسعت گذرگاه Bandwidth یا پهنای باند نیز میگویند. مقدار این پهنای باند را با عدد مشخص میکنند. هر چه این اعداد بالاتر باشد به منزله پهنای باند وسیعتر است.

DDR چیست؟

DDR مخفف عبارت Double data rate است. قبل از ابداع این فناوری رم ها از نوع SDR بودن. یعنی در هر کلاک یا چرخه فقط قادر به ارسال یک پالس بودن. ولی در فناوری DDR این نرخ ارسال پالس دو برابر شد.از آن جهت است که آن را DDR (مخفف عبارت نرخ ارسال دو برابری داده) نامیدند.

DDR در سه نوع مختلف در نسلهای مختلف تولید میشود.

این سه نوع عبارتند از
Standard DDR
Mobile DDR (LPDDR)
Graphics DDR (GDDR)

تا کنون 5 نسل از رم های DDR تولید و ارائه شده است. اما هنوز نسل پنجم آن فراگیر نشده و پیش بینی می شود که در اوایل سال 2022 وارد بازار شود.

با پیشرفت هر نسل و تغییر در ساختار رم ها، مقدار Bus آنها هم افزایش پیدا کرده و این امر باعث ارتقای سرعت انتقال داده ها شده است. در حال حاضر رم هایی با Busهای 3200 MHz از نسل DDR4 نیز تولید میشود که قابلیت اورکلاک دارند.

LPDDR چیست؟

با پیشرفت در صنعت تلفن های همراه، نیاز به یک حافظه سریع با مصرف برق کم بیش از پیش احساس می‌شد. تولید کنندگان و توسعه دهندگان صنعت حافظه به فکر طراحی ساخت چنین رم‌هایی افتادن. در نتیجه رم‌هایی تولید شد که ساختاری مانند رم های DDR داشتند ولی برق کمتری مصرف میکردند. این نوع رم ها LPDDR  نام گرفت.

LPDDR، مخفف Low-Power Double Data Rate به معنی نرخ ارسال دو برابری داده با صرف انرژی کم است. همچنین به عنوان Mobile DDR یا mDDR نیز شناخته می شود. همانطور که گفته شد این رم ها در ابتدا برای استفاده برای تلفن های همراه تولید شد ولی با پیشرفت تکنولوژی پای این رم ها به تبلت ها و لپ تاپ های نیز باز شد.

در اینجا یک اشاره کوچک به تفاوت بین LPDDR4 و LPDDR4X میکنیم. در رم های LPDDR4 همانند رم DDR4 باس رم تا 3200 MHz بالا می رود. ولی در نسخه بهینه شده LPDDR یعنی همان LPDDR4X باس رم تا 4267 MHz بالا می رود. این پهنای باند با مصرف برق 0.6 ولت واقعا بینظیر است.

با وجود اینکه LPDDR و DDR ساختار شبیه هم دارند ولی تفاوتهایی نیز دارند.

در اینجا به برخی از تفاوتهای موجود در هر دو حافظه میپردازیم:

از نظر سرعت و Bus رمهای LPDDR نسبت به DDR سریعتر هستند و عملکرد بهتری دارند.

از نظر باتری هم دستگاهی با رم LPDDR چون برق کمتر مصرف میکند در نتیجه در دوام عمر مفید باتری موثر است.

از نظر قیمت رم های DDR نسبت به LPDDR ارزانتر هستند.

از نظر اندازه و سایز رم های LPDDR نسبت به DDR کوچکتر و سبک تر هستند.

از نظر قابلیت ارتقا بودن باید گفت که لپ تاپ هایی با رم LPDDR قابلیت ارتقا ندارند ولی لپ تاپ هایی با رم DDR در بیشتر مواقع اسلات خالی برای ارتقا دارند.

GDDR موضوعی است که باید در مقاله دیگری درباره آن صحبت کنیم.

اما برای کسانی که کنجکاو هستند ، باید گفت GDDR یک حافظه است که پهنای باند وسیعی دارد و برای استفاده در کارت های گرافیک بهینه شده است. GDDR با باس بالا برای برنامه های گرافیکی مانند تولید محتوا و بازی استفاده می شود. از این رم ها بیشتر در هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) استفاده می شود.